ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
ΙΕΡΑ ΕΠΑΡΧΙΑΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ
ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ
Αριθμ. Πρωτ. 957 Εν Ηρακλείω, τη 16η Δεκεμβρίου 2020
Προς
τους Πανοσιολογιωτάτους και Αιδεσιμωτάτους Κληρικούς,
τους Οσιωτάτους Μοναχούς και τα Εκκλησιαστικά Συμβούλια των Ενοριών της Ιεράς Αρχιεπισκοπής και των Ιερών Μητροπόλεων της Εκκλησίας Κρήτης
ΘΕΜΑ: «Αποφάσεις της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης της 15.12.2020 ως προς την λειτουργία των Ιερών Ναών κατά το χρονικό διάστημα από την 15η Δεκεμβρίου 2020 έως και την 7η Ιανουαρίου 2021».
Αγαπητοί μας,
Ως γνωστόν, η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας Κρήτης, μετά από τις πρόσφατες Κυβερνητικές εξαγγελίες για τον τρόπο της συμμετοχής των πιστών στις Εορτές του Αγίου Δωδεκαημέρου, συνήλθε σε έκτακτη Συνοδική Σύσκεψη και με συναίσθηση ποιμαντικής ευθύνης εξέδωσε το από 15ης Δεκεμβρίου ε.ε. Ανακοινωθέν, το οποίο συνάπτεται προς ενημέρωσή σας και για την ανάρτησή του στους Πίνακες Ανακοινώσεων των Ιερών Ναών.
Επί πλέον, η Ιερά Σύνοδος, αφού έλαβε γνώση της υπ᾿ αριθμ. 5509/15-12-2020 νέας Κοινής Υπουργικής Απόφασης (Κ.Υ.Α.), με ισχύ από την 15η Δεκεμβρίου 2020 έως και την 7η Ιανουαρίου 2021, ομόφωνα αποφάσισε την αποστολή της παρούσας Συνοδικής Εγκυκλίου, προς τις Ιερές Μονές, τα Ιερά Ησυχαστήρια και τις Ενορίες των Εκκλησιαστικών Επαρχιών της Εκκλησίας Κρήτης, για την ανακοίνωση συγκεκριμένων πρακτικών οδηγιών, προκειμένου να υπάρξει ομοιομορφία στην εφαρμογή των προβλεπομένων στην εν λόγω Κ.Υ.Α..
Συγκεκριμένα, κατά το αναφερόμενο παραπάνω χρονικό διάστημα, (15-12-2020 έως 07-01-2021), ισχύουν τα εξής:
1) Οι Ιεροί Ναοί θα παραμείνουν ανοικτοί για τους πιστούς για σύντομο προσκύνημα και κατ᾽ ιδίαν προσευχή. Το ωράριο, κατά το οποίο κάθε Ιερός Ναός θα είναι ανοικτός για την κατ᾿ ιδίαν προσευχή των πιστών, πρέπει να αναρτηθεί στους Πίνακες Ανακοινώσεων και στις ιστοσελίδες των Ιερών Ναών, όπου υπάρχουν, για την ενημέρωση του ποιμνίου.
Κατά την είσοδο στον Ιερό Ναό πρέπει να εφαρμόζεται, με την επιτήρηση ειδικά εξουσιοδοτηθέντος επί τούτω προσώπου, η τήρηση της αποστάσεως των δύο (2) μέτρων μεταξύ των πιστών. Η παρουσία πιστών εντός των Ιερών Ναών θα είναι σύμφωνη με την αναλογία του ενός (1) προσώπου ανά δεκαπέντε (15) τ.μ. επιφανείας και με ελάχιστη απόσταση δύο (2) μέτρων μεταξύ τους.
2) Κατά τις Εορτές των Χριστουγέννων (25 Δεκεμβρίου), της Περιτομής του Χριστού (1 Ιανουαρίου) και των Θεοφανείων (6 Ιανουαρίου), στις Θείες Λειτουργίες που θα τελεσθούν, με τη συμμετοχή εκκλησιάσματος, ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός πιστών στους Ενοριακούς Ιερούς Ναούς είναι τα είκοσι πέντε (25) πρόσωπα, εφ’ όσον βέβαια το μέγεθος του Ιερού Ναού επιτρέπει την τήρηση της ισχύουσας αναλογίας του ενός (1) προσώπου ανά δεκαπέντε (15) τ.μ. επιφανείας και με ελάχιστη απόσταση δύο (2) μέτρων μεταξύ τους (σε μικρούς Ιερούς Ναούς θα παρίστανται λιγότερα πρόσωπα). Στους Ιερούς Μητροπολιτικούς και Καθεδρικούς Ναούς, ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός πιστών είναι τα πενήντα (50) πρόσωπα. Κατά τον υπολογισμό των ως άνω προσώπων εξαιρούνται οι Λειτουργοί και το προσωπικό του Ιερού Ναού (ιεροψάλτες, νεωκόροι, κ.λ.π.).
3) Για την εξυπηρέτηση των ποιμαντικών αναγκών των ανθρώπων, σύμφωνα με τα δεδομένα και τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής, υπάρχει η δυνατότητα, κατόπιν σχετικής άδειας των εκασταχού Σεβ. Ποιμεναρχών, όπου υπάρχει ο απαραίτητος αριθμός Εφημερίων, να τελεσθούν περισσότερες Θείες Λειτουργίες, κατά τις παραπάνω Εορτές, προς αποφυγή συνωστισμού των πιστών. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει να εξαερίζεται επαρκώς ο Ιερός Ναός μεταξύ των Θείων Λειτουργιών. Σημειώνεται, επίσης, ότι δεν θα τελεσθούν στις Εορτές αυτές αγρυπνίες, καθώς δεν θα είναι δυνατή η συμμετοχή εκκλησιάσματος, εξαιτίας του περιορισμού της κυκλοφορίας, μετά τις 10.00 μ.μ..
4) Για την καλύτερη ενημέρωση του εκκλησιάσματος πρέπει να αναρτηθεί στους Πίνακες Ανακοινώσεων του Ιερού Ναού ο συνολικός αριθμός των πιστών, οι οποίοι δύνανται να παρευρίσκονται ταυτοχρόνως εντός του Ιερού Ναού, καθώς και το ωράριο τελέσεως των Ιερών Ακολουθιών, ώστε να υπάρχει δυνατότητα κατανομής των πιστών και αποφυγής συνωστισμού.
5) Οι πιστοί, κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στον Ιερό Ναό, υποχρεούνται να φορούν προστατευτικό κάλυμμα προσώπου (υφασμάτινη μάσκα), την οποία θα αφαιρούν μόνο για τη Θεία Μετάληψη. Εάν κάποιος πιστός, κατά την διάρκεια παραμονής του στον Ιερό Ναό παρουσιάσει συμπτώματα ασθένειας, επιβάλλεται η άμεση και ασφαλής απομάκρυνσή του η, εφ’ όσον τούτο δεν είναι δυνατόν, η ασφαλής μετακίνησή του σε αυτοτελή χώρο, με σκοπό να αποφευχθεί η επαφή του με άλλα πρόσωπα. Προς αντιμετώπιση τέτοιου είδους φαινομένων, κρίνεται υποχρεωτική η πρόβλεψη για την ύπαρξη κατάλληλου χώρου (π.χ. γραφείο, χώρος στο πνευματικό κέντρο κ.λ.π.) με επαρκή εξαερισμό, όπου θα υπάρχουν μάσκες, χαρτομάνδηλα, πλαστική σακούλα για την απόρριψη υγειονομικού υλικού και αντισηπτικό διάλυμα χειρών.
6) Οι Εκκλησιαστικοί Επίτροποι, το προσωπικό του Ιερού Ναού (νεωκόροι) και οι εθελοντές (ιερόπαιδες κ.λ.π.) υποχρεούνται να φέρουν τα υπό του νόμου προβλεπόμενα μέτρα προστασίας (μάσκα, γάντια κ.λ.π.). Ε¬ξαι¬ρούν¬ται μόνο οι κληρικοί και οι ιεροψάλτες και αυτοί μόνο κατά την ώρα τελέσεως των Ιερών Ακολουθιών. Ο αριθμός των ιεροψαλτών κάθε χορού δεν δύναται να υπερβαίνει τον αριθμό των τριών (3), τηρώντας τις κατάλληλες αποστάσεις. Πολυμελείς χορωδίες δεν επιτρέπονται.
7) Στις εισόδους των Ιερών Ναών θα τοποθετηθούν αντισηπτικά/απολυμαντικά, για την υποχρεωτική απολύμανση των χειρών όλων των εισερχομένων, ενώ σε εμφανές σημείο του Ιερού Ναού θα τοποθετηθεί και ο προβλεπόμενος αναγκαίος εξοπλισμός υγιεινής (χαρτομάνδηλα, χάρτινες πετσέτες κ.λ.π.).
8) Ο φυσικός εξαερισμός των Ιερών Ναών είναι υποχρεωτικός για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες αυτής της περιόδου. Επίσης, επισημαίνεται ότι είναι απολύτως απαραίτητη η συχνή και σχολαστική καθαριότητα των Ιερών Ναών, καθώς και η τακτική απολύμανση των σημείων και των επιφανειών του Ιερού Ναού, όπου παρατηρείται συχνή πρόσβαση του εκκλησιάσματος. Απαραίτητο είναι να ορισθεί συγκεκριμένο πρόσωπο από το προσωπικό του Ιερού Ναού για τον συνεχή καθαρισμό των Ιερών Εικόνων, μετά από τον ασπασμό των ανθρώπων.
9) Κατά την προσέλευση στη Θεία Μετάληψη και τη διανομή του αντιδώρου απαιτείται, με ευθύνη του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου, να τηρείται με ακρίβεια η προβλεπόμενη απόσταση των δύο (2) μέτρων μεταξύ των πιστών. Εφιστούμε ιδιαίτερα την προσοχή σας στο σημείο αυτό, προκειμένου να μην παρουσιασθεί στα Μέσα Γενικής Ενημέρωσης μια λανθασμένη εικόνα της Εκκλησίας.
10) Όσοι από τους πιστούς ανήκουν σε υγειονομικώς ευπαθείς ομάδες παρακαλούνται να παραμένουν στις οικίες τους, χάριν της προστασίας της υγείας τους. Οι Εφημέριοι των Ενοριών τους καλούνται με διάκριση να υπηρετήσουν τις ανάγκες των Ενοριτών τους, που ανήκουν στις ομάδες αυτές.
11) Κατά την Εορτή των Θεοφανείων δεν θα πραγματοποιηθούν Λιτανείες εκτός των Ιερών Ναών και ο Μέγας Αγιασμός θα τελεσθεί εντός αυτών. Προς αποφυγή συνωστισμού έμπροσθεν των δοχείων με τον Μεγάλο Αγιασμό και κατά την επικρατούσα σε πολλούς Ιερούς Ναούς πρακτική, θα γίνεται η τοποθέτησή του σε φιαλίδια και η διανομή του στο εκκλησίασμα. Εφιστούμε, επίσης, την προσοχή σας στο σημείο αυτό, προκειμένου να μην παρουσιασθεί στα Μέσα Γενικής Ενημέρωσης μια λανθασμένη εικόνα της Εκκλησίας.
12) Όσον αφορά στην τέλεση των λοιπών Ιερών Μυστηρίων Γάμου, Βαπτίσεως και των Εξοδίων Ακολουθιών, ισχύει ο περιορισμός της συνολικής παρουσίας εννέα (9) συνολικά προσώπων εντός των Ιερών Ναών, εξαιρουμένων των Κληρικών και του προσωπικού του Ιερού Ναού.
13) Όλα τα παραπάνω ισχύουν για όλους τους Μητροπολιτικούς, Καθεδρικούς, Ενοριακούς, Προσκυνηματικούς Ιερούς Ναούς, ως και τα Μητροπολιτικά και Ενοριακά Παρεκκλήσια.
14) Τονίζεται ότι σύμφωνα με την παραπάνω Κ.Υ.Α. οι Ιερές Μονές και τα Ιερά Ησυχαστήρια δεν μπορούν να δέχονται ομαδικές η ατομικές επισκέψεις προσκυνητών, κατά την περίοδο αυτή. Οι Ιερές Ακολουθίες και οι Θείες Λειτουργίες των ημερών θα τελούνται αποκλειστικά για τις Αδελφότητες των Ιερών Μονών και των Ησυχαστηρίων, τηρουμένων των γνωστών μέτρων προστασίας.
15) Η Ιερά Σύνοδος αποστέλλει συνημμένα ειδική Δέηση, η οποία πρέπει να τελείται στο τέλος κάθε Θείας Λειτουργίας της περιόδου αυτής, για την ενίσχυση των ασθενών και του Υγειονομικού Προσωπικού και την ανάπαυση των ψυχών των θυμάτων της πανδημίας.
Αγαπητοί μας,
Μέσα στις δύσκολες και ιδιαίτερες αυτές συνθήκες καλούμαστε, με διάκριση και υπευθυνότητα, να εφαρμόσουμε τα προβλεπόμενα μέτρα, χωρίς να δώσουμε αφορμή κατηγορίας εις βάρος της Εκκλησίας η χωρίς να επιτρέψουμε σε οποιονδήποτε να θεωρήσει την Εκκλησία ως αιτία διασποράς της πανδημίας. Η υπεύθυνη στάση όλων μας σήμερα, διασφαλίζει καλύτερους χειρισμούς και περισσότερες δυνατότητες για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, μέχρι την ολοκληρωτική παρέλευση, με τη Χάρη του Θεού, αυτής της πανδημίας.
Σας καλούμε να δούμε όλοι μαζί, τα πνευματικά μηνύματα αυτής της πανδημίας, τούτου του «επιτιμίου» που επέτρεψε ο Θεός, για να μετανοήσουμε, να Τον αγαπήσουμε αληθινά, να ταπεινωθούμε και να αναζητήσουμε τα αληθινά και αιώνια. Προσβλέπουμε στην καλή και πρόθυμη συνεργασία και ανταπόκρισή σας, προκειμένου να έχουμε ένα άριστο συλλογικό αποτέλεσμα, για τη μαρτυρία της Εκκλησίας μας σε τούτους τους δύσκολους καιρούς.
Σας ευχόμαστε να ευλογεί ο Θεός τον αγώνα και τις προσπάθειές σας υπέρ της Αγίας Του Εκκλησίας και του πιστού Λαού. Να έχετε ευφρόσυνα Χριστούγεννα και καλλίκαρπο πνευματικά το νέο έτος 2021, με δυνάμεις και υπομονές, προσανατολισμένοι στην πίστη προς τον Αληθινό Τριαδικό Θεό μας.
Με πατρικές ευχές και εν Κυρίω αγάπη
† Ο Κρήτης Ειρηναίος, Πρόεδρος
† Ο Γορτύνης και Αρκαδίας Μακάριος
† Ο Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου Ευγένιος
† Ο Κυδωνίας και Απoκoρώνoυ Δαμασκηνός
† Ο Λάμπης, Συβρίτου και Σφακίων Ειρηναίος
† Ο Ιεραπύτνης και Σητείας Κύριλλος
† Ο Πέτρας και Χερρονήσου Γεράσιμος
† Ο Κισάμου και Σελίνου Αμφιλόχιος
† Ο Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου Ανδρέας