Ο Κατανυκτικός Εσπερινός της Δ´ Κυριακής των Νηστειών και η ομιλία του Αγιορείτη Ιερομονάχου π. Φιλήμονος στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού Θεοτόκου Σητείας

Σε ατμόσφαιρα κατάνυξης τελέσθηκε το απόγευμα της Δ´ Κυριακής των Νηστειών (του Οσίου Ιωάννου συγγραφέως της Κλίμακος), 30 Μαρτίου 2025, στον κατάμεστο από πιστούς Ιερό Ναό Υπαπαντής του Κυρίου (ισόγειο ναού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου) Σητείας ο Κατανυκτικός Εσπερινός, κατά τον οποίο χοροστάτησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κύριλλος. Μετά το πέρας της Ακολουθίας επακολούθησε η ομιλία του Ιερολογιωτάτου Ιερομονάχου π. Φιλήμονος από την Ιερά Μονή Σταυρονικήτα Αγίου Όρους, με θέμα: «Ερμηνεία της "Κυριακής προσευχής"».

Ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Κύριλλος καλωσόρισε με θερμούς λόγους τον ομιλητή, επισημαίνοντας ότι είναι χαρά, τιμή και ευλογία η παρουσία ανάμεσά μας ενός  Αγιορείτη Ιερομονάχου, του π. Φιλήμονος, Φιλολόγου και Θεολόγου, ο οποίος ανταποκρίθηκε στην πρόσκλησή μας και με την ευλογία του Ηγουμένου Αρχιμ. Τύχωνος ήλθε και φέτος για ενδέκατη συνεχή χρονιά από την ιστορική Μονή Σταυρονικήτα του Αγίου Όρους, προκειμένου να διακονήσει το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως στην Ιερά Μητρόπολη.

Ο π. Φιλήμων, με πατερικό, θεολογικό και συνάμα απλό, προσιτό και γλαφυρό λόγο, ανέλυσε τα βαθιά νοήματα της "Κυριακής προσευχής"» όπως αναφέρεται στην «Επί του όρους ομιλία» του Κυρίου μας, στο στ΄ κεφ. του κατά Ματθαίου Ευαγγελίου, όπου, όπως τόνισε, μας διδάσκει πως πρέπει να προσευχόμαστε. Αποτελείται από μια προσφώνηση προς τον Θεό, το «Πάτερ ημών», έξι αιτήματα και μια τελική δοξολογία. Όπως υπογράμμισε ο ομιλητής ο Θεός είναι ο Πατέρας όλων μας, και κατά τον Άγιο Νικόλαο τον Καβάσιλα είναι «πιο στοργικός από κάθε φίλο, πιο δίκαιος από κάθε κυβερνήτη, πιο τρυφερός από κάθε πατέρα, πιο πολύ ένα μέλος από μας απ᾿ όσο τα ίδια μας τα μέλη, πιο αναγκαίος σε μας από την ίδια την καρδιά μας», που σημαίνει ότι ποτέ δεν είναι δυνατόν να μείνουμε ορφανοί, χαμένοι, παραδομένοι στις δυνάμεις και στις περιστάσεις του κόσμου τούτου. Έχουμε καταφύγιο, έχουμε απαρχή πέρα από τον χρόνο και τον χώρο, και σύμφωνα με τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο «όλους μας συνδέει η ουράνια συγγένεια και κανείς δεν έχει κάτι περισσότερο από τον άλλον... Μια ευγενική καταγωγή χάρισε σε όλους μας, να μπορούμε να τον προσφωνούμε Πατέρα μας». Επιπλέον, αυτό σημαίνει ότι μπορούμε κι εμείς οι άνθρωποι να αγαπούμε τον Θεό Πατέρα προσωπικά και να ανταποκρινόμαστε στην κλήση του, ομολογώντας συνειδητά ότι η ζωή είναι χαρά και ευλογία.

Στη συνέχεια ο π. Φιλήμων ερμήνευσε τα έξι αιτήματα που περιλαμβάνει η Κυριακή προσευχή: α) «αγιασθήτω το όνομά σου», β) «ελθέτω η βασιλεία σου», γ) «Γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ και επί της γης», δ) «Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον», ε) «και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών», και στ) «Και μη εισενέγκῃς ημάς εις πειρασμόν αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού». Επίσης τόνισε ότι η Κυριακή Προσευχή τελειώνει με την πανηγυρική αναφώνηση: «ότι σου εστιν η βασιλεία και η δύναμις και η δόξα εις τους αιώνας», και ανέλυσε τους όρους βασιλεία, δύναμη και δόξα. 

Καταλήγοντας ο Αγιορείτης Ιερομόναχος σημείωσε ότι «πίσω από κάθε λέξη της Θεόσδοτης αυτής προσευχής, βρίσκεται ένας κόσμος από πνευματικά νοήματα και πραγματικότητες που συνήθως διαφεύγουν της προσοχής μας μέσα στη δίνη της καθημερινής μας ζωής» και ευχήθηκε «όταν απαγγέλουμε την Κυριακή προσευχή, το Πάτερ ημών, είτε ιδιωτικά είτε στο ναό κατά τη Θεία Λειτουργία να ρουφάμε κάθε σταγόνα του και να ζούμε ως παιδιά του Θεού και κληρονόμοι της Βασιλείας Του». 

Ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Κύριλλος ευχαρίστησε εγκάρδια τον π. Φιλήμονα για τη μεστή νοημάτων ομιλία του, ευχήθηκε ο Τριαδικός Θεός να τον ενισχύει στη διακονία του και παρότρυνε όλους όσοι ενδιαφέρονται να προσέλθουν στο Ιερό Μυστήριο της Εξομολόγησης να εξομολογηθούν στον Αγιορείτη Ιερομόναχο που θα βρίσκεται στον Ι. Ναό της Ευαγγελίστριας Σητείας από το πρωί της προσεχούς Πέμπτης 3/4 έως το βράδυ της Παρασκευής 4/4.

Κατά την ακολουθία του Κατανυκτικού Εσπερινού, που τέλεσε ο Ιερομόναχος π. Φιλήμων, συμπροσευχήθηκαν ο Πανοσιολ. Αρχιμ. Αμβρόσιος Σκαρβέλης, Πρωτοσύγκελλος της Ι. Μητροπόλεως και Ηγούμενος της Ι. Μονής Τοπλού,  ο Ιερός Κλήρος της πόλεως και της ευρύτερης περιοχής Σητείας, και πολλοί ευσεβείς χριστιανοί. 

Τους ύμνους της ημέρας απέδωσαν ηδύμολπα ο Αιδεσιμολ. πρωτ. Νικόλαος Αλεξάκης, υπεύθυνος της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Μητροπόλεως στη Σητεία και Προϊστάμενος της Ενορίας Αγίου Γεωργίου Σητείας, και οι ιεροψάλτες της Ενορίας Ευαγγελισμού κ.κ. Νικόλαος Παπαδάκης και Παντελεήμων Μαυροματάκης με τους συνεργάτες τους.

Τέλος, ο π. Φιλήμων διένεινε σε όλους τους πιστούς το νέο του πόνημα, που αφορά στην ερμηνεία της Θείας Λειτουργίας.