Ναός Αγίου Νικολάου (στο νησάκι του Μόχλου)

Απέναντι από το τουριστικό θέρετρο και μοναδικό καλοκαιρινό και όχι μόνο προορισμό του οικισμού Μόχλος, στη μικρή νησίδα είναι κτισμένος ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου, προστάτου των θαλασσινών. Πρόκειται για μικρό καμαροσκεπή ναό ενετικής περιόδου (1204-1669) χτισμένο πάνω στα ερείπια του αρχαιολογικού χώρου, που ανακαινίστηκε τα χρόνια της τουρκοκρατίας. Οι ντόπιοι ονομάζουν το νησί Άγιο Νικόλαο.

Το έτος 1914 τέθηκε ζήτημα σε ποιά από τις τέσσερις Ενοριακές Επιτροπείες (Λάστρου, Σφάκας, Τουρλωτής και Μυρσίνης) ανήκει ο ναός. Ο τότε Επίσκοπος Ιεράς και Σητείας Αμβρόσιος, ως Πρόεδρος της Ανωτέρας Ενοριακής Επιτροπείας Ιεράς και Σητείας, έστειλε έγγραφο προς τους Ιερείς για να συντάξουν σχετικές εκθέσεις, από τις οποίες προκύπτουν σημαντικά στοιχεία για την ιστορία του ναού.

Ο ναός ήταν ερειπωμένος και επί Τουρκοκρατίας λίγο μετά τα δύσκολα χρόνια της Επανάστασης μια ευσεβής και έξυπνη γυναίκα από τα Μετόχια της Τουρλωτής (Μυρσίνη) η Χατζη-Ζαμπιά, απέσπασε σχετική άδεια από τον τοπικό Αγά, που τότε έδρευε στο Καβούσι Ιεράπετρας και ανακαίνισε τον ναό. Τα εγκαίνια έγιναν κατά τα έτη 1828-1830 με φροντίδα του Χατζή Νικολάου Ζερβουδάκη από τα Μετόχια της Τουρλωτής. Κατά την Επανάσταση του 1866 η Αγία Τράπεζα καταστράφηκε και στις 10 Αυγούστου του έτους 1869 έγιναν τα εγκαίνια ξανά (πιθανόν ακολουθία επί σαλευθείσης Αγίας Τραπέζης) από τον τότε Επίσκοπο Ιεροσητείας Νεόφυτο Καλογερίδη (1869-1878) με φροντίδα της Ενοριακής Επιτροπείας Μετοχίων Τουρλωτής. Τότε κατασκευάστηκαν οι εικόνες και τα τέμπλα.

Τελικά, ο ναός τον Απρίλιο του έτους 1914, με απόφαση της Ανωτέρας Ενοριακής Επιτροπείας Ιεράς και Σητείας, χαρακτηρίστηκε επίκοινος για όλες τις Ενοριακές Επιτροπείες των χωριών. Τότε διορίστηκε διαχειριστής ο Γέωργιος Σ. Τσιρακάκης από την Σφάκα, που διαχειριζόταν τα έσοδα και τα διέθετε για τις ανάγκες του ναού.  Όλοι οι Ιερείς των τεσσάρων Ενοριών μπορούσαν να μεταβαίνουν και να ιερουργούν.

Με την πάροδο του χρόνου ο ναός υπήχθη στην Ενορία Τουρλωτής, αφού και ο οικισμός του Μόχλου υπάγεται στην Τοπική Κοινότητα Τουρλωτής.

Στο νησί του Μόχλου συνεχίζονται μέχρι σήμερα οι ανασκαφές, που ξεκίνησαν το 1908 από τον Richard Seager και ομάδα Ελλήνων και Αμερικανών αρχαιολόγων. Εκεί ανακαλύφθηκε σπουδαίος συνοικισμός της Πρωτομινωικής, Μεσομινωικής και Υστερομινωικής εποχής και σε διάφορους τάφους βρέθηκαν σπάνια και μοναδικά αρχαιολογικά ευρήματα, που φυλάσσονται στην Αρχαιολογική Συλλογή Σητείας και στα Αρχαιολογικά Μουσεία του Αγίου Νικολάου και Ηρακλείου.

Στα μινωικά χρόνια ο Μόχλος ήταν σπουδαίο εμπορικό λιμάνι με οικονομική άνθιση μαζί με τα λιμάνια της Μέσης Ανατολής. Το νησί αναφέρεται και στους βενετικούς χάρτες με το όνομα Scoglio de muflo. Κατά την προϊστορική περίοδο το νησί ήταν ενωμένο με την ξηρά και έτσι υπήρχαν δύο λιμάνια που εξυπηρετούσαν τα σκάφη ανάλογα με τον καιρό. Μάλιστα ο καθηγητής Ν. Πλάτων επεσήμανε την ύπαρξη λιμενικών έργων στο νησί, που σήμερα είναι βυθισμένα.

Ο ναός του Αγίου Νικολάου λειτουργείται κάθε χρόνο στις 20 Μαΐου κατά την εορτή της ανακομιδής των ιερών λειψάνων του Αγίου Νικολάου, Αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας του Θαυματουργού.