Ναός Τίμιου Σταυρού (κοιμητηριακός)

Ο μονόχωρος καμαροσκεπής Ιερός Ναός του Τιμίου Σταυρού βρίσκεται ανατολικά του οικισμού των Μέσα Μουλιανών και βόρεια της εθνικής οδού Αγίου Νικολάου-Σητείας. Κτίσθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα ως κοιμητηριακός ναός, όταν και οι κάτοικοι της Κοινότητας Μέσα Μουλιανών έπρεπε, όπως όλοι οι Κρήτες της εποχής, να εφαρμόσουν σχετικό νόμο της Κρητικής Πολιτείας, περί της αναγκαστικής μεταφοράς των κοιμητηρίων για λόγους υγιεινής εκτός των προκαθορισμένων ορίων των οικισμών. Από τότε οι κεκοιμημένοι θάβονται στο νέο κοιμητήριο, που σταδιακά μεταφέρθηκε υποχρεωτικά από τον Ιερό Ενοριακό Ναό του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου σε νέο χώρο εκτός οικισμού.

 Κατά περιόδους έχουν γίνει πολλές ατυχείς επεμβάσεις στο αρχικό κτίσμα, όπως είναι η κατασκευή περιμετρικά ενός ενισχυτικού γείσου με δοκάρια από σκυρόδεμα για να στερεωθεί ο ναός, που επέφερε περισσότερα προβλήματα στο μνημείο, λόγω επιπρόσθετου βάρους.

Στο εσωτερικό του ναού δεσπόζει το λιτό ξυλόγλυπτο τέμπλο, κάποια τμήματα του οποίου έχουν αντικατασταθεί από νεώτερα. Οι Δεσποτικές εικόνες και η αφιερωματική εικόνα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού είναι σύγχρονες. Από τα τμήματα του παλιού τέμπλου σώζεται το πάνω διάζωμα με απλή διακόσμηση και ζωγραφισμένους μέσα σε σκαλιστά μετάλλια στο κέντρο τον Χριστό ευλογούντα και εκατέρωθεν τους Αποστόλους, αλλά και ο Σταυρός με απλούς δράκους στη βάση του.

Στην είσοδο του αυλείου χώρου του κοιμητηρίου δεσπόζουν οι τάφοι των Κληρικών των Μέσα Μουλιανών. Δυτικά του αοιδίμου Αρχιεπισκόπου Μαδάβων και διατελέσαντος Τοποτηρητού του Θρόνου του παλαιφάτου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων Μελίτωνος Δροσοφορίδη (1872-1944), ανδρός λογίου και μορφωμένου, και ανατολικά της λευιτικής οικογένειας των Θαλασσινών Ιωάννου και Μιχαήλ.

Τα Ιερά Εγκαίνια του ναού, σύμφωνα με το Αρχείο της Ιεράς Μητροπόλεως Ιεραπύτνης και Σητείας, τελέσθηκαν από τον Επίσκοπο Ιεροσητείας Αμβρόσιο (Σφακιανάκη) την Κυριακή 2 Οκτωβρίου του έτους 1922.