Ναός Αγίου Νικολάου

Στο βόρειο άκρο του Κάτω Χωριού της Σφάκας βρίσκεται ο ναός του Αγίου Νικολάου. Πρόκειται για ένα μονόχωρο καμαροσκεπή ναό, ο οποίος ανοικοδομήθηκε την περίοδο της Βενετοκρατίας (13ος-17ος αι.). Σύμφωνα με τη μελέτη της κ. Δ. Χρονάκη, ο ναός περιλαμβάνεται στη βενετική απογραφή των ορθοδόξων ναών της περιοχής της Σητείας που πραγματοποιήθηκε το 1637. Ο ναός έχει υποστεί μια σειρά από μετασκευές και ανακαινίσεις με τελευταία την κατασκευή ενός σκελετού με δοκάρια από σκυρόδεμα, ανάμεσα στα οποία κτίστηκαν τοίχοι για να μην είναι ορατό το τσιμεντένιο ανάγλυφο. Πάνω από τη θύρα στη νότια όψη του ναού βρίσκεται εντοιχισμένη γκρίζα ασβεστολιθική πλάκα με ανάγλυφο οικόσημο της βενετικής φεουδαρχικής οικογένειας των Barozzi, το οποίο θεωρείται πως φιλοτεχνήθηκε στο δεύτερο τέταρτο του 17ου αιώνα. Το οικόσημο σήμερα είναι τοποθετημένο ανάποδα και άρα πιθανόν σε δεύτερη χρήση. Όμοιο οικόσημο και επιγραφή στην οποία αναφέρεται ο χορηγός Νικόλαος Barozzi έφερε η βενετική κρήνη στην πηγή του χωριού στη βορειοδυτική είσοδό του, λίγο χαμηλότερα από το ναό του Αγίου Νικολάου. Δεν αποκλείεται να ήταν o Νικόλαος Barozzi της κρήνης να ήταν και ο χορηγός κατασκευής του ναού προς τον προστάτη Άγιό του.